Het ontstaan van Oirlo

Wat op het ogenblik de gemeente Venray is, is gegroeid uit twee dorpskernen. Venray (waarvan Oostrum-Spraeland een afsplitsing is) en Oirlo. Deze kernen zullen zich ongeveer in de twaalfde eeuw hebben gevormd. Het landschap en zijn bewoning waren toen heel anders dan nu. Het ontstaan is dus betrekkelijk recent. Veel dorpen zowel in het Maasgebied als elders, hebben een verleden dat veel verder terug reikt; niet weinige tot in de vroege middeleeuwen, enkele tot in de Romeinse tijd. De streek waartoe Oirlo behoort was kolonisatie gebied. De kolonisatie was een gevolg van de bevolkingsaanwas die in heel Europa na het jaar 1000 inzet. De bestaande akkers zijn niet meer voldoende en men gaat op zoek naar nieuwe gronden, die geschikt zijn om in cultuur gebracht te worden. Dat zijn de niet al te lage droge gronden, die voldoende stoffen bevatten om koren en andere gewassen te doen groeien. Zo ontstaat een dorpsgemeenschap. Boerenwerk was gemeenschapswerk. Ofschoon iedere boer voor zichzelf werkte, was het wel eens nodig dat hij een beroep moest doen op zijn dorpsgenoten. Het centrum van de gemeenschap was de kerk, niet alleen in zuiver religieus opzicht  maar ook in maatschappelijk opzicht. De kerk was de plaats waar de dorpsbewoners elkaar geregeld ontmoeten en ze was bij uitstek de plaats waar bekend gemaakt kon worden wat de gemeenschap aangaat. Zodra de gemeenschap er is, is de kerk er ook. De eerste kerk van Oirlo, hoe primitief ze ook was, is dan ook stellig even oud als de gemeenschap. Eenmaal op gang gekomen gaat de ontwikkeling van  het dorp snel. De mogelijkheid van ontginning trekt steeds nieuwe mensen aan. Daar dit mensen zijn in de kracht van hun leven, is de natuurlijke aanwas sterk. De eerste Oirlose gemeenschap is natuurlijk klein geweest.